Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
sluit
Encyclopedie

De Voedingscentrum Encyclopedie is de kennisbank van het Voedingscentrum. Je vindt er inhoudelijke informatie over allerlei onderwerpen.

Je kunt op 2 manieren zoeken naar onderwerpen in de encyclopedie: via het zoekveld en via het alfabet.
Nieuw
Populair
Ga naar
 

Wat staat er niet in de Schijf van Vijf?

Tussendoortjes als koekjes, frisdrank en chips horen niet in de Schijf van Vijf. Maar ook producten als witbrood, sauzen, vleeswaren, zoet broodbeleg en vla vallen erbuiten. Als je volgens de Schijf van Vijf eet kunnen ze er wel bij, maar niet te veel en niet te vaak.  
We hebben een vuistregel bedacht om het wat concreter te maken: Kies elke dag niet vaker dan 3 tot 5 keer iets kleins buiten de Schijf van Vijf (dagkeuze) en daarnaast hooguit 3 keer per week wat groters (weekkeuze).

Met de tool hieronder ontdek je eenvoudig of een product buiten Schijf van Vijf staat en waarom. Je ziet ook of het gaat om een dagkeuze of weekkeuze.

Staat dit in de Schijf?

Jij kunt gezonder kiezen

Deze hoeveelheid is een dagkeuze

Een dagkeuze valt buiten de Schijf van Vijf. Als je eet volgens de Schijf van Vijf, kies je maximaal 3 tot 5 keer per dag voor een dagkeuze. Gezonder kiezen? Ga voor producten uit de Schijf van Vijf.

Deze hoeveelheid is een weekkeuze

Een weekkeuze valt buiten de Schijf van Vijf. Als je eet volgens de Schijf van Vijf, kies je maximaal 3 keer per week voor een weekkeuze. Gezonder kiezen? Neem een kleinere portie of ga voor producten uit de Schijf van Vijf.

Alternatieven

Schijf van Vijf-keuze

Dagkeuze

Voedingswaarde

Energie
Vet
- waarvan verzadigd
Koolhydraten
- waarvan suikers
Vezels
Eiwit
Zout

Deel deze handige tool

 
Liever een tabel met veelvoorkomende dag- en weekkeuzes? Kijk hier

Niet in de Schijf van Vijf: dag- en weekkeuzes

Productgroep Dagkeuzes*
 Weekkeuzes
Groente - 1 eetlepel maïs uit blik met zout  
- 3 olijven
- Augurk		 - Portie groente uit blik of glas met toegevoegd suiker of zout 
Peulvruchten   - Portie bonen met meer dan 0,5 gram zout per 100 gram 
Fruit - 1 ananasschijf uit blik met siroop 
- 1 eetlepel appelmoes		 - Schaaltje fruit uit blik op siroop 
- Schaaltje appelmoes
Smeer- en bereidingsvetten   - Roomboter voor 1 snee
- Margarine uit een pakje
- Hard frituurvet
- 1 eetlepel kokosvet
Vlees en vleesbeleg
 - Kipfilet, ham, boterhamworst, kalkoenfilet voor 1 snee 
- 1 knakworstje
 - Bewerkt vlees, zoals slavink, shoarma, braadworst 
- Speklappen, gehakt en ander onbewerkt vlees met meer dan 5 gram verzadigd vet per 100 gram 
- Rauwe ham, salami, runderrookvlees, ontbijtspek en bacon voor 1 snee
Vegetarische producten     - Vegetarische producten met te veel zout (meer dan 1,1 gram zout per 100 gram
Noten 
- Handje gezouten noten 
- Handje borrelnoten 
- Pindakaas en notenpasta voor 1 snee met toegevoegd zout of suiker
Zuivel   - Schaaltje volle yoghurt, volle kwark, volle vla
- Schaaltje pudding of chocolademousse 
- Roquefort, brie, feta 
- Plak 48+ kaas
Brood en graanproducten - Beschuit - Croissant, krentenbol
- 1 snee suikerbrood
- 1 schaaltje krokante muesli en cornflakes 
- Pannenkoek van wit meel 
- Portie witte rijst of witte pasta
Dranken - Light-frisdrank met maximaal 4 kcal/100 ml - Frisdrank 
- Limonadesiroop en diksap
- Sap
Snoep - Een paar dropjes 
- Een paar spekjes 
- Een paar winegums 
- Een paar pepermuntjes 
- Stukje nougat 
- Zakje yoghurtrozijnen 
- Uitdeelzakje snoepjes		 - Rol drop 
- Rol snoep 
- Stukje marsepein 
- Zuurstok 
- Reuzespek
Chocolade - Chocoladetoffee 
- Stukje chocolade		 - Snoepreep 
- Chocoladereep 
- Handje chocoladenoten
Koek en repen - Klein koekje, speculaasje, café noir, lange vinger, digestive, mariakoekje, biscuit, chocolate chip cookie - Mueslireep 
- Pakje tussendoorkoeken 
- Grote voorverpakte ontbijtkoek 
- Uitdeelzakje koekjes 
- Gevulde koek, grote chocolate chipkoek, roze koek
- Donut 
- Plakje cake 
- Stroopwafel, suikerwafel 
- Appelflap 
- Stuk taart 
- Muffin 
- Brownie
Hartige snacks - 1 handje chips 
- 1 handje popcorn 
- 1 handje Japanse mix 
- Bitterbal
- Kleine Vietnamese loempia (20 gram) 
- Rijstwafel 
- Soepstengel		 - Zakje of schaaltje chips
- Kroket of frikandel
- Saucijzenbroodje
- Worstenbroodje of kaasbroodje
- Grote loempia (150 gram) 
- Ham/kaascroissant
- Bakje friet met zout
Broodbeleg - (Halva)jam voor 1 snee 
- Vruchtenhagel voor 1 snee 
- Appelstroop voor 1 snee 
- Chocoladehagel en vlokken voor 1 snee
- Voorverpakte hummus voor 1 snee
- Komkommersalade voor 1 snee
- Selderijsalade voor 1 snee		 - Chocoladepasta en kokosbrood
IJs - Waterijsje (55 ml)
- 1 bolletje yoghurtijs
- 1 bolletje sorbetijs		 - Waterijsje (110 ml) 
- Roomijs 
- Stukje ijstaart
Soepen, sauzen en smaakmakers - Eetlepel ketchup
- Sauslepel satésaus
- Eetlepel yogonaise 
- Eetlepel knoflooksaus 
- Eetlepel honing		 - Kom soep met meer dan 0,5 gram zout per 100 gram 
- Instant soep
- Tussendoor noodlesoep 
- Eetlepel mayonaise

* Maximaal 75 kilocalorieën, 1,7 gram verzadigd vet en 0,5 gram zout per portie. Voor frisdrank geldt maximaal 4kcal/100 ml.
sluiten

App 'Kies Ik Gezond?'

Met de ‘Kies Ik Gezond?’-app scan, zoek en vergelijk je eenvoudig producten. In de supermarkt óf thuis op de bank. Zo kun je ook van je favoriete merk checken of het buiten de Schijf van Vijf staat en wat eventueel gezondere alternatieven zijn.

Bekijk in Play Store
Bekijk in App Store

Uitleg over dagkeuze (iets kleins)

Een dagkeuze is iets kleins: Een klein koekje, een waterijsje, een stukje chocolade, honing voor in de yoghurt of een eetlepel tomatenketchup. Grote eters, zoals tieners in de groei, kunnen maximaal 5 porties erbij nemen. Minder grote eters gaan uit van maximaal 3 tot 4 porties.

Kinderen jonger dan 4 jaar hebben weinig ruimte voor dagkeuzes. Geef een jong kind eventueel een dagkeuze als beleg op brood, maar liever niet als tussendoortje. Kinderen van 4 tot 8 jaar kun je een dagkeuze als beleg op brood en een dagkeuze tussendoor geven.

Voorbeeld van een dag
  • Dagvoorbeeld 1: een lepel ketchup bij de tosti, vruchtenhagel als broodbeleg, en een klein koekje bij de koffie.
  • Dagvoorbeeld 2: een lepel honing in de yoghurt, een boterham met jam bij de lunch en een paar dropjes tussendoor. 
  • Dagvoorbeeld 3: een lepel satésaus bij de kipspies, een boterham met ham en een paar pepermuntjes tussendoor.
sluiten

Uitleg over weekkeuze (iets groters)

Een weekkeuze is wat groter: Een croissant, een stuk taart, een zakje chips, een glas frisdrank, een diepvriespizza of een bakje gezoete ontbijtgranen. Deze keuzes passen er elke week bij, maar kies in totaal niet meer dan 3 porties per week. Hou het klein en eet niet te vaak hetzelfde.

Kinderen jonger dan 4 jaar hebben geen ruimte voor weekkeuzes. Ook voor 4- tot 8-jarigen bevat een weekkeuze vaak erg veel calorieën.

Voorbeeld van een week
  • Weekvoorbeeld 1: een rundervink bij het avondeten op maandag, een kom soep bij de lunch op woensdag en een stuk taart op een verjaardag op zaterdagmiddag.
  • Weekvoorbeeld 2: witte pasta als avondeten op woensdagavond, een stroopwafel op vrijdagmiddag en een klein zakje chips op zaterdagavond.
  • Weekvoorbeeld 3: spinazie a la crème bij het avondeten op dinsdag, een kroket bij de lunch en een schaaltje vanillevla als toetje op zondag.
sluiten

Filmpje: Wat staat er niet in de Schijf van Vijf?

Onze expert Astrid Postma-Smeets vertelt meer over producten die niet in de Schijf van Vijf staan. Ze vraagt mensen op straat of zij weten wat een dagkeuze is en wat een weekkeuze.

Elke stap telt

Volg je deze vuistregel en eet je gezond volgens de Schijf van Vijf? Dan krijg je niet te veel calorieën, verzadigd vet en zout binnen. Misschien eet je nu veel meer buiten de Schijf van Vijf en is dit een beetje schrikken. Bedenk dan dat elke stap in de goede richting goed is voor je gezondheid. Het hoeft niet meteen perfect. Je kunt bijvoorbeeld één voor één de producten buiten de Schijf van Vijf vervangen voor een gezondere keuze in de Schijf van Vijf.

Maak je eigen vuistregels

Wil je gezonder gaan eten en minder buiten de Schijf van Vijf? Kijk dan hoeveel je buiten de Schijf van Vijf eet. Neem je veel vaker dan 3 tot 5 keer per dag iets kleins en 3 keer per week iets groters? Dan kun je je eigen vuistregels maken. Dit zijn handige afspraken met jezelf. 

Voorbeelden eigen vuistregels
  • Bij de lunch eet ik 1 boterham met jam, de rest van mijn brood beleg ik met producten uit de Schijf van Vijf.
  • Ik eet alleen een koekje bij de thee om 15 uur.
  • Chips eet ik alleen op zaterdagavond.
  • Een glas frisdrank drink ik alleen op vrijdagavond.
  • Etc.
sluiten
Eetwissel maken?
Met een Eetwissel maak je vandaag al een kleine stap binnen wat je nu al eet. Bij elke wissel zorg je beter voor jezelf en het milieu. 
Wat kies jij?