Encyclopedie A-Z

Tanden en kiezen gezond houden met voeding

In het kort

Je kunt zelf veel doen om je tanden en kiezen, en ook die van kinderen, gezond te houden.
Eet en drink voldoende uit de Schijf van Vijf, zodat je alle voedingsstoffen binnenkrijgt die nodig zijn voor een gezonde mond.
Eet en drink niet te vaak op een dag. Dat is niet meer dan 7 keer voor volwassenen en kinderen vanaf 5 jaar, en niet meer dan 5 keer voor jongere kinderen.
Neem niet te veel en te vaak eten en drinken met veel suiker of hele zure producten.
Poets 2 keer per dag je tanden met fluoridetandpasta, en ga regelmatig naar de tandarts.

Inhoud

Waarom zijn gezonde tanden en kiezen belangrijk?

Een gezonde mond is belangrijk voor je gezondheid. Zo heb je gezonde tanden en kiezen, en ook gezond tandvlees, nodig voor een goede spijsvertering. Goed kunnen kauwen helpt ook om eten beter te kunnen verteren. Schade aan je tanden en kiezen is vaak niet meer terug te draaien. Het is daarom belangrijk om schade zoveel mogelijk te voorkomen. Hier kun je zelf veel aan doen.

Welk eten en drinken is slecht voor je tanden?

In veel producten die we eten en drinken zitten suikers en zuren die niet goed zijn voor je gebit. Maar dat hoeft geen probleem te zijn. Als je tanden en kiezen de tijd krijgen, dan kunnen ze daar ook weer van herstellen. Het speeksel in je mond werkt daarbij beschermend.

Waarom zijn suikers en zuren slecht voor je tanden?

Op je tanden en kiezen zit tandplak. Daarin zitten bacteriën die suiker uit eten en drinken omzetten in zuren. Eten en drinken kan ook van zichzelf zuur zijn. Al die zuren kunnen je tandglazuur beschadigen. Daardoor kun je gaatjes (cariës) krijgen. Hoe snel dat gebeurt hangt niet alleen af van hoe zuur iets is, maar ook hoe snel je speeksel je ertegen weet te beschermen. Zo is sinaasappelsap minder zuur dan cola, maar blijft het wel langer zuur in je mond.

sluiten

Is water met een schijfje citroen slecht voor je tanden?

(Kraan)water is niet zuur. Door het toevoegen van een schijfje citroen of wat druppels citroensap wordt water wel wat zuurder, maar dat heeft geen grote invloed op je tanden en kiezen. Daarom staat water met een schijfje citroen, limoen of sinaasappel in de Schijf van Vijf.

sluiten

Is koolzuur slecht voor je tanden?

Water met koolzuur (prik) is iets zuurder dan water zonder koolzuur, maar het is niet zo zuur dat het net zo slecht is voor je tanden als frisdranken en sappen. Daarom staat water met prik ook in de Schijf van Vijf.

sluiten

Is yoghurt slecht voor je tanden?

Melk is niet zuur en yoghurt en karnemelk wel. Toch krijg je er geen gaatjes van. En er zijn zelfs aanwijzingen dat melk en zure melkproducten zoals yoghurt juist beschermen tegen gaatjes.

sluiten

Wat zijn tips om je tanden en kiezen gezond te houden?

Wil je jouw tanden en kiezen, en die van kinderen, gezond houden? Volg dan deze tips over eten en drinken:

Eet en drink niet te vaak op een dag, zodat de tanden kunnen herstellen. Dat is niet meer dan 7 keer voor volwassenen en kinderen vanaf 5 jaar, en niet meer dan 5 keer voor jongere kinderen. Voor water, koffie en thee zonder suiker geldt dit niet, die kun je wel vaker tussendoor drinken.
Heb jij zelf, of heeft jouw kind, ’s avonds tandengepoetst? Neem daarna geen eten of drinken meer. Water kan wel.
Neem niet te veel en te vaak producten met suiker of hele zure producten. Hou zure producten zoals frisdrank, sappen en zure snoepjes niet te lang in je mond. Eet ook fruit zoals appel of sinaasappel zoveel mogelijk in 1 keer op.
Heb je zure producten gedronken of gegeten zoals frisdrank, sap of fruit? Je tandglazuur is dan een tijdje wat zachter dan normaal. Wacht daarom eerst 1 uur voordat je gaat tandenpoetsen, anders poets je tandglazuur weg.
Voor een gezond en sterk gebit heb je bepaalde vitamines en mineralen nodig, zoals vitamine C, vitamine D, calcium en fluoride. Je krijgt voldoende vitamines en mineralen binnen als je gevarieerd eet en drinkt van producten uit de Schijf van Vijf.

Tandenpoetsen

Verder is het advies om je tanden 2 keer per dag te poetsen met een fluoridetandpasta. En om elke dag de ruimtes tussen je tanden en kiezen schoon te maken met een rager, flossdraad of tandenstoker. Zo haal je tandplak goed weg. En het is belangrijk regelmatig naar de tandarts te gaan, ook met je kind.

Kijk voor meer tips voor een gezond gebit op de volgende websites: