Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
sluit
Menu
Zoek
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z
Encyclopedie A-Z

Fosfor (fosfaat)

Fosfor (fosfaat) is een mineraal. Samen met calcium geeft het stevigheid aan botten en tanden. Ook speelt fosfor een rol bij de energiestofwisseling in het lichaam.

Fosfor komt vooral voor in melk, melkproducten, kaas, vis, vlees, peulvruchten en volkoren graanproducten. 

Een tekort of overschot aan fosfor in het lichaam komt niet voor bij mensen die gezond zijn en gevarieerd eten.

Wat is fosfor (fosfaat)?

Fosfor, ook wel bekend als fosfaat, is een mineraal.

War zit fosfor (fosfaat) in?

Fosfor komt in voedingsmiddelen voor in de vorm van fosfaat. Fosfor zit vooral in melk en melkproducten, vis, vlees, peulvruchten en volkoren graanproducten.

Voedingsadvies

Als je gezond en gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf krijg je voldoende fosfor binnen.

Aanbevolen inname

Voor fosfor is door de Gezondheidsraad een adequate inname bepaald die richting geeft aan de hoeveel je dagelijks zou moeten eten. Deze hoeveelheid moet je niet gebruiken als streefwaarde, maar geeft richting aan hoeveel je nodig hebt. De Gezondheidsraad geeft namelijk aan dat onderbouwing voor de hoeveelheid die je zou moeten eten zwak is. Dat betekent dat er weinig onderzoek beschikbaar is, of dat er geen wetenschappelijke overeenstemming bestaat over de manier waarop de waarde tot stand komt. Bij gezonde mensen die voldoende eten komen fosfor-tekorten niet voor.

Waarvoor heb je fosfor (fosfaat) nodig?

Fosfor geeft samen met  calcium stevigheid aan botten en tanden. Ook vervult fosfor een functie bij de energiestofwisseling (tijdelijke opslag en transport) in het lichaam.

Hoeveel fosfor (fosfaat) heb je per dag nodig?

Voor fosfor is door de Gezondheidsraad een adequate inname bepaald die richting geeft aan de hoeveel je dagelijks zou moeten eten. Deze hoeveelheid moet je niet gebruiken als streefwaarde, maar geeft richting aan hoeveel je nodig hebt. De Gezondheidsraad geeft namelijk aan dat onderbouwing voor de hoeveelheid die je zou moeten eten zwak is. Dat betekent dat er weinig onderzoek beschikbaar is, of dat er geen wetenschappelijke overeenstemming bestaat over de manier waarop de waarde tot stand komt.

In de tabel hieronder zie je de adequate inname van fosfor voor verschillende groepen.
Categorie/leeftijd Adequate inname fosfor
(milligram per dag)
6-11 maanden 420
1-2 jaar 470
2-5 jaar 470
6-9 jaar 540
9-13 jaar 700
14-17 jaar 700
18 jaar en ouder 550
Zwangere vrouwen 550
Vrouwen die borstvoeding geven 900

Bronnen:

- Volwassenen vanaf 18 jaar: Gezondheidsraad 2018
- Zwangere vrouwen: Gezondheidsraad 2021
- Overige leeftijden en vrouwen die borstvoeding geven: Gezondheidsraad 2014

Als je gezond en gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf krijg je voldoende fosfor binnen. Vul de Schijf van Vijf voor jou in voor een advies op maat.

Wil jij nagaan hoeveel fosfor jij binnenkrijgt? Dat kan met ons online eetdagboek Mijn Eetmeter.

Wat zijn de gevolgen van een tekort aan fosfor (fosfaat)?

Het lichaam heeft niet snel een tekort aan fosfor. Alleen door overmatig gebruik van geneesmiddelen, waaronder maagzuurremmers, kun je een fosfortekort ontwikkelen. Te weinig fosfor leidt tot pijn in spieren en botten, gebrek aan eetlust en het ontstaan van nierstenen.            

Wat zijn de gevolgen van te veel fosfor (fosfaat)?

Een te grote inname van fosfor kan met een normale voeding bij een normale gezondheid niet voorkomen. Een teveel aan fosfor kan wel ontstaan wanneer de nieren minder goed werken, bijvoorbeeld als gevolg van veroudering. Als je nieren minder goed werken, scheid je te weinig fosfor uit waardoor na een tijd botontkalking kan ontstaan.

Aanvaardbare bovengrens

De Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) heeft voor fosfor geen aanvaardbare bovengrens vastgesteld. Wel heeft EFSA geconcludeerd dat volwassenen een dagelijkse inname van 3.000 milligram fosfor per dag goed verdragen.