Thiamine (vitamine B1)

Thiamine (vitamine B1) is een wateroplosbare vitamine. Het is onmisbaar voor de energievoorziening van het lichaam en voor een goede werking van de hartspier en het zenuwstelsel.

Thiamine zit in brood en graanproducten, aardappelen, groente, vlees en vleeswaren, melk en melkproducten.

Bij een tekort aan thiamine kunnen afwijkingen aan het zenuwstelsel en psychische afwijkingen ontstaan. Wanneer je lichaam te veel thiamine opneemt, plas je het overschot weer uit.

Inhoud

Wat is thiamine (vitamine B1)?

Thiamine, ook wel bekend als vitamine B1, is een wateroplosbare vitamine.

Verschillende vormen van thiamine

Thiamine werd in het verleden ook wel aneurine of antiberiberi-vitamine genoemd. De natuurlijke vorm in eten en drinken is thiamine of thiamine difosfaat (TDP). De naam voor thiamine in vitamine B1-supplementen is thiamine-chloride-hydrochloride of thiamine-mononitraat.

Opname van thiamine

Het lichaam neemt thiamine goed op.

Waar zit thiamine (vitamine B1) in?

Thiamine zit in brood en graanproducten, aardappelen, groente, vlees en vleeswaren, melk en melkproducten.

Product	Hoeveelheid thiamine (milligram)
1 stukje vlees (bereid, 70 gram)	0,34
1 glas melk (150 ml)	0,05
1 snee volkorenbrood (35 gram)	0,04
1 gekookte aardappel (70 gram)	0,03
1 eetlepel gekookte groente (50 gram)	0,03

Waarvoor heb je thiamine (vitamine B1) nodig?

Thiamine heeft in het lichaam verschillende functies:

Thiamine is nodig om koolhydraten om te zetten naar energie.
Thiamine is belangrijk voor een goede werking van de hartspier, het zenuwstelsel en de hersenen.

Hoeveel thiamine (vitamine B1) heb je per dag nodig?

De hoeveelheid thiamine die je nodig hebt hangt af van de hoeveelheid calorieën die je binnenkrijgt via je eten en drinken. De Gezondheidsraad geeft de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) thiamine voor volwassenen daarom per hoeveelheid energie. In het rekenvoorbeeld hieronder zie je hoe je de benodigde hoeveelheid thiamine per dag bepaald.

Rekenvoorbeeld

Een voorbeeld: voor iemand is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid thiamine 0,1 milligram per megajoule (0,1 mg/MJ) per dag.

Stel dat deze persoon een energiebehoefte van 2.000 kilocalorieën per dag heeft.
1 kilocalorie = 4,2 kilojoules
2.000 kilocalorieën is dus: 2.000 x 4,2 = 8.400 kilojoules.
Dit komt overeen met 8,4 megajoules.

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid komt dan neer op: 0,1 x 8,4 = 0,8 milligram thiamine.

sluiten

In de tabel hieronder zie je de ADH van thiamine (vitamine B1) voor verschillende groepen. Als je wat minder binnenkrijgt dan de ADH betekent dat voor jou niet direct dat je een tekort hebt. Voor de meeste mensen is de ADH namelijk meer dan ze nodig hebben.

Via je voeding krijg je meestal voldoende thiamine (vitamine B1) binnen. Wil je nagaan hoeveel thiamine jij binnenkrijgt? Dat kan met ons online eetdagboek Mijn Eetmeter. Je kunt ook de Schijf van Vijf voor jou invullen voor een voedingsadvies op maat.

Categorie/leeftijd	Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid thiamine (milligram per megajoule)
7 t/m 11 maanden	0,1
1 t/m 17 jaar	0,1
18 jaar en ouder	0,1
Zwangeren	0,1
Bij borstvoeding	0,1

Bronnen

0 t/m 17 jaar: Gezondheidsraad 2025
Vanaf 18 jaar: Gezondheidsraad 2018
Zwangeren: Gezondheidsraad 2021
Bij borstvoeding: Gezondheidsraad 2024

Wat zijn de gevolgen van een tekort aan thiamine (vitamine B1)?

Bij een tekort aan thiamine (vitamine B1-tekort) kunnen psychische afwijkingen ontstaan, zoals depressie, concentratieproblemen en geheugenverlies. Ook gevoelloosheid in de benen, hartklachten en spierverlamming (beriberi) kunnen gevolgen zijn van een tekort aan thiamine. Beriberi is een zenuwaandoening die in de westerse wereld niet meer voorkomt.

Een thiamine-tekort komt vooral voor bij specifieke risicogroepen zoals alcoholisten en drugsverslaafden. Ook komt het voor bij ziektes aan het maagdarmkanaal. Een tekort aan thiamine kan leiden tot het Wernicke Korsakoff syndroom.

Wat zijn gevolgen van te veel thiamine (vitamine B1)?

Van een grote hoeveelheid thiamine nemen je darmen maar een klein deel op. Wanneer je toch te veel thiamine opneemt, plas je het overschot weer uit. Er zijn geen negatieve gezondheidseffecten bekend te veel thiamine.

Aanvaardbare bovengrens

Er is geen aanvaardbare bovengrens voor thiamine (vitamine B1).

Elke 2 weken tips en nieuwtjes over gezond, duurzaam en veilig eten