Nutri-Score is een voedselkeuzelogo. Het geeft producten op basis van hun samenstelling een bepaalde score. De score loopt van A (groen) tot en met E (rood). Als je voor het schap staat kun je bijvoorbeeld zien welke ontbijtgranen of pizza's volgens Nutri-Score een betere samenstelling hebben.
Nutri-Score zegt niet altijd iets over de gezondheid van een product. Als je kiest voor een groene A of B kies je dus niet automatisch voor een gezond product. Nutri-Score sluit namelijk niet goed aan bij de Nederlandse Voedingsrichtlijnen en de Schijf van Vijf. Je komt daardoor vreemde scores tegen. Dit is verwarrend voor de consument.
Als je wilt letten op gezondheid kijk dan altijd of een product in de Schijf van Vijf staat.
![Nutri-Score moet nog goed worden aangesloten op de Nederlandse voedingsrichtlijnen]()
Inhoud
Hoe kun je Nutri-Score gebruiken?
Als het logo niet altijd laat zien of een product gezond is, hoe kun je er dan toch gebruik van maken?
1. Kijk altijd eerst of een product in de Schijf van Vijf staat
Kijk of een product in de Schijf van Vijf staat met onze gratis app ‘Kies Ik Gezond?’ Regelmatig worden producten namelijk door Nutri-Score anders beoordeeld, bijvoorbeeld:
- Gezouten noten kunnen een A-score krijgen, terwijl deze niet in de Schijf van Vijf staan vanwege het zout.
- Witte én volkoren rijst- en pasta- en broodsoorten kunnen een A- en B-score krijgen. Terwijl witte soorten niet in de Schijf van Vijf staan.
- Er kant-en-klaarmaaltijden en pizza’s zijn met een score A of B. Terwijl ze niet in de Schijf van Vijf staan door bijvoorbeeld te veel zout of verzadigd vet.
- Magere kazen, oliën, halvarines en margarines krijgen een score C of D. Maar deze producten staan in de Schijf van Vijf.
- Groente en fruit in blik met toegevoegd zout of suiker krijgen een score A, net als producten waar dit niet aan is toegevoegd. Alleen producten zonder toegevoegd zout of suiker staan in de Schijf van Vijf.
Staat het product in de Schijf van Vijf, dan weet je dat het gezond is. Staat het product er niet in, dan kun je op Nutri-Score letten.
2. Buiten de Schijf van Vijf? Dan kun je Nutri-Score gebruiken
Kies je een product dat buiten de Schijf van Vijf staat? Dan geven wij het advies om dat niet te veel en niet te vaak te eten.
Aanvullend kun je Nutri-Score bij deze producten gebruiken door te kiezen voor een product met een samenstelling die volgens Nutri-Score beter is. Maar een product met een A of B is dus niet per se gezond.
Nutri-Score vergelijkt altijd binnen productgroepen. Dus buiten de Schijf van Vijf kun je Nutri-Score gebruiken bij bijvoorbeeld sauzen, frisdranken, sappen, pizza’s, snacks, koek en snoep.
Wil je op een ingrediënt letten zoals zout of suiker? Kijk dan op het etiket op de achterzijde en vergelijk. Of gebruik de ‘Kies Ik Gezond?’-app.
Hoe kan het dat Nutri-Score afwijkt van de Schijf van Vijf?
Dat heeft meerdere redenen:
1. Nutri-Score werkt met positieve en negatieve componenten van een product
Positieve componenten volgens Nutri-Score zijn de hoeveelheid eiwit, vezel, groente, fruit, peulvruchten, noten en bepaalde oliën. Deze worden afgetrokken van de punten voor negatieve componenten, namelijk de hoeveelheid energie, verzadigd vet, suiker en zout.
Dit betekent dat je het negatieve kan wegstrepen tegen het positieve. Een product met veel zout of suiker kan zo toch op een goede score uitkomen als er bijvoorbeeld genoeg eiwit of groente in zit.
De Schijf van Vijf doet dat anders: daarin kun je het negatieve niet wegstrepen tegen het positieve. Als er te veel zout in een product zit, staat het niet in de Schijf van Vijf, ook al zit er veel eiwit of groente in.
2. Nutri-Score kijkt naar bepaalde voedingsstoffen en losse ingrediënten waaruit een product bestaat
Dus ook al is een product als geheel goed voor de gezondheid, het kan toch een negatieve score krijgen door negatieve componenten. Denk aan olie waarbij energie als negatief component telt.
De Schijf van Vijf kijkt altijd eerst naar gezondheidseffecten en dan pas naar voedingsstoffen. Plantaardige oliën passen in een gezond eetpatroon.
De toekomst van Nutri-Score in Nederland
Officieel is het logo nog niet ingevoerd in Nederland. Toch zie je het al op heel veel verpakkingen staan. Het ministerie van VWS heeft besloten om het 1 januari 2024 in te voeren.
Verbeterstappen
Eerste stappen om Nutri-Score te verbeteren zijn al gezet. In 2022 is een akkoord gegeven op een herziening van het rekenmodel door een internationale wetenschappelijke commissie. Zo worden bijvoorbeeld zout en suiker in producten strenger beoordeeld. Dit wordt trouwens internationaal opgepakt omdat meer landen het logo mogelijk willen invoeren. Nutri-Score is al ingevoerd in Frankrijk, België, Zwitserland, Luxemburg en Duitsland.
De Gezondheidsraad heeft bekeken of met het aangepaste rekenmodel de aansluiting op de Schijf van Vijf is verbeterd. Ze geven aan dat er nog relatief veel aandachtspunten zijn voor de productgroepen die in de Schijf van Vijf staan. In de groepen buiten de Schijf van Vijf krijgen de producten meestal een lage Nutri-Score (C, D of E). Daar is de aansluiting beter.
De Gezondheidsraad geeft aan dat het logo een meerwaarde kan hebben, met name voor mensen met een beperkte voedingskennis. Maar de raad vindt het ook belangrijk dat meerdere tekortkomingen daadwerkelijk worden opgelost.
Uitdaging voor de voedingsvoorlichting
Daarnaast geeft de Gezondheidsraad aan dat het uitdagend is voor de voedingsvoorlichting om de scores die onvoldoende in lijn zijn met de nationale voedingsadviezen uit te leggen. Het Voedingscentrum herkent zich in die conclusie. Nu al komen vragen binnen van consumenten. Daaruit blijkt dat het ingewikkeld is om verschillen tussen Nutri-Score en de Schijf van Vijf uit te leggen. Het Voedingscentrum wil verwarring bij consumenten voorkomen en vindt dan ook dat de tekortkomingen opgelost moeten worden.
Lees het rapport van de Gezondheidsraad.
Integrale aanpak
Zolang een voedselkeuzelogo in lijn is met de voedingsvoorlichting zien wij het als één mogelijke maatregel die kan helpen om mensen gezonder te laten kiezen. De bewijzen dat mensen zich bij het boodschappen doen door een logo laten leiden in hun keuzes en daardoor echt gezonder gaan eten, zijn echter zwak en niet eenduidig.
Daarom zijn juist ook andere maatregelen van belang in het gezonder maken van het voedingspatroon van meer mensen. Denk aan een suikertaks, btw-verlaging op groente en fruit, het vergroten van het gezonde aanbod in de eetomgeving en voedselonderwijs. Een integrale aanpak is nodig.
Iedereen meedoen
Wanneer het wordt ingevoerd vinden wij het tot slot noodzakelijk dat alle producenten en supermarkten meedoen. Je wilt bijvoorbeeld niet dat mensen een gezond product zonder logo omruilen voor een ongezond product, maar met logo. Wettelijk gezien kan de Nederlandse overheid een logo niet verplichten. Dit heeft te maken met de handelsvrijheid van de landen in de Europese Unie.