Jaarverslag 2019 van het Voedingscentrum

Onze Eetwissel-campagne is bijzonder omdat het wordt gefinancierd door het ministerie van LNV én VWS. Gezond en duurzaam gaan dan ook hand in hand in deze campagne. We willen hiermee een groep inspireren die normaal gesproken niet met gezonder en duurzamer eten bezig is. We laten zien hoe je kleine stappen naar de Schijf van Vijf kunt zetten. Via televisie en radio zijn miljoenen mensen in aanraking gekomen met de Eetwissel.

• De website van het Voedingscentrum is in 2019 34 miljoen keer bezocht. Dit is 10 miljoen meer bezoek dan in 2018. Op sociale media blijft het bereik groot. Vooral Instagram blijft groeien. In 2019 steeg het aantal fans met zo’n 15.000 naar 38.000.
  
• We hebben ruim 1,5 miljoen gratis materialen (zoals folders) in Nederland verspreid, ten opzichte van 1,1 miljoen in 2018.
• Ook in 2019 is het Voedingscentrum weer volop aanwezig in de media: we zijn meer dan 12.000 keer genoemd, gevraagd om advies of op een andere manier aangehaald in tijdschriften, kranten, radio/TV en online media. Dat is bijna 3.000 meer dan in 2018. 
  

YouTube is na Google de grootste zoekmachine. In 2019 zijn we dan ook gestart met extra inzet op dit kanaal. We hebben in totaal 58 afleveringen gemaakt binnen een aantal series, zoals favoriete recepten gezonde stijl, het Eet-team en een serie over een gezonde eetopvoeding.

Ook hebben we een serie gemaakt voor het online lespakket Weet wat je eet voor middelbare scholieren. Met de kookvideo’s van Kaap de keuken kunnen jongeren makkelijk zélf aan de slag in de keuken.

In totaal zijn onze video’s op YouTube bijna 900.000 keer bekeken.

In 2019 hebben we een nieuwe app gelanceerd: de ZwangerHap. Aan het einde van het jaar was de app al meer dan 100.000 keer gedownload.

De ‘Kies Ik Gezond?’-app heeft in 2019 flinke stappen gemaakt. Vrijwel alles wat er in de winkel te koop is, staat nu in deze tool. De gescande voedingsmiddelen zijn meteen door te sluizen naar het digitale eetdagboek Mijn Eetmeter en er is allergeneninformatie beschikbaar.

Downloads Voedingscentrum-apps:

	Kies Ik Gezond?	Mijn Eetmeter	Slim koken	ZwangerHap
Nieuwe downloads 2019	112.361	260.981	36.879	117.293
Totaal aantal downloads	304.480	1.645.831	100.301	117.293

Er is minder voedsel verspild in 2019, daar zijn we blij mee! Om voedselverspilling tegen te gaan hebben we 100.000 Eetmaatjes verspreid: dé maatbeker om je pasta, rijst en couscous mee af te meten. Voor de Stichting Samen tegen Voedselverspilling verzorgde het Voedingscentrum de consumentencommunicatie en introduceerde #verspillingsvrij en mascotte Becky. Becky geeft gezinnen met jonge kinderen tips voor slim kopen, koken en bewaren.

 

Met de campagne ‘Bak goed, bak goudgeel’ lieten we mensen zien hoe je verantwoord aardappelen en friet klaarmaakt om zo min mogelijk van de giftige stof acrylamide binnen te krijgen. Uit een evaluatieonderzoek blijkt dat 21% van de Nederlanders in 2019 iets gezien of gehoord had van de campagne.

Uniek in 2019 was de actie om met name Nederlanders met een Chinese achtergrond te informeren over wolhandkrab. Het eten van wolhandkrab wordt ontraden omdat het mogelijk te veel dioxines kan bevatten. Met deze actie hebben we deze specifieke doelgroep goed weten te bereiken, óók met informatie in het Chinees.

In 2019 organiseerden we een nascholingsdag over voeding voor huisartsen. Deze werd aan ruim 100 huisartsen gegeven en positief beoordeeld. Onze webpagina’s voor huisartsen en praktijkondersteuners (in 2018 opgezet) is in 2019 35.000 keer bezocht. Ook hebben we eind 2019 pagina’s gemaakt voor mantelzorgers. We bieden daar praktische informatie en hulpmiddelen voor iedereen die zorgt voor ouderen.

Met de campagne ‘Borstvoeding werkt’ vroegen we aandacht voor het optimaal inrichten van de werkomgeving voor moeders die borstvoeding geven. Daarvoor zijn de webpagina’s over borstvoeding en werk aangepast en uitgebreid. En we ontwikkelden een folder voor werkgevers die ze konden bestellen samen met een set deurhangers. Deze pakketten zijn 381 keer besteld.

Eind 2018 is het Preventieakkoord getekend. Het Voedingscentrum heeft in 2019  taken gehad in de uitvoering van het Preventieakkoord. De Eetwissel-aanpak zoals hierboven omschreven valt daaronder. Maar onder andere ook:

• We lanceerden de Richtlijn Gezondere Eetomgevingen. Hoe maak je bijvoorbeeld een bedrijfsrestaurant, pretpark of benzinestation gezonder? En hoe kunnen gemeenten hier aan bijdragen? De urgentie is er: in Rotterdam bijvoorbeeld steeg het aantal fastfoodoutlets in de afgelopen 15 jaar met een derde, en daalde het aantal versaanbieders met een derde.
• Het programma De Gezonde Schoolkantine is versterkt. We hebben 495 scholen bezocht en 609 Gezonde Schoolkantine Schalen uitgereikt.
• We werkten met VWS en het RIVM aan het traject herformulering (om producten gezonder te maken, bijvoorbeeld door zout en suiker te minderen) en het voedselkeuzelogo. In november 2019 besloot staatssecretaris Blokhuis aansluiting te zoeken bij Nutri-Score, onder voorwaarde dat dit systeem gaat aansluiten bij de Nederlandse voedingsrichtlijnen.
• Samen met andere organisaties hebben we 340 kinderopvangmedewerkers opgeleid tot coach Gezonde Kinderopvang.

Het Voedingscentrum heeft met een studiereis naar Scandinavië en de nodige activiteiten in het kader van de European Public Health Nutrition Alliance (EPHNA) in 2019 ook internationaal stevig aan de weg getimmerd. Het symposium had als onderwerp ‘Nutrition communication in Europe. Best practices, challenges and synergies’. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) opende het symposium, waarin verder verschillen en overeenkomsten tussen richtlijnen over de landen heen belicht werden. En er was aandacht voor de benaderingen die verschillende landen gebruiken om moeilijk bereikbare groepen te motiveren tot gezondere en duurzame keuzes.

	Bedrag (€)	subsidiegever	In %
Instellingssubsidie VWS	1.744.979	Min VWS	15%
Instellingssubsidie LNV	1.700.000	Min LNV	14%
Hygiënecode en overige	45.454	Min Defensie, Actiz, GGZ NL, VGN, NVZ	0,4%

	Bedrag (€)	subsidiegever	In %
Prioriteitenplan 2019	4.990.305	Min VWS	42%
Prioriteitenplan deel 2018	110.294	Min VWS	1%
Gezonde kinderopvang	828.107	Min VWS	7%

	Bedrag (€)	subsidiegever	In %
Duurzaam eten (verspilling & herkomst)	2.370.000	Min LNV	20%
Duurzaam eten deel 2018	40.186	Min LNV	0,3%
Stimulering regelingen 2018-2020	110.000	Min LNV	0,1%

EUR x 1.000	2019	2018
Activa
Materiële vaste activa	777	772
Financiële vaste activa	1.716	1.625
Voorraden	25	18
Vorderingen en overlopende activa	1.064	891
Liquide middelen	2.043	1.714
Totale activa	5.625	5.020
Passiva
Eigen vermogen	2.601	2.422
Voorzieningen	93	153
Kortlopende schulden	2.931	2.445
Totale passiva	5.625	5.020

EUR x 1.000	2019	2018
Baten
Instellingssubsidies	3.445	3.618
Projectsubsidie	8.494	5.855
Verkoop materiaal	163	122
Overige opbrengsten*	282	227
Totale baten	12.384	9.822
(*tijdelijke detachering personeel aan derden en overige)
Lasten
Lonen, salarissen en sociale lasten	5.407	4.738
Afschrijvingen	151	137
Bureaukosten	872	758
Communicatie en media	5.163	3.696
Overige personele kosten	730	628
Totale lasten	12.323	9.957
Bedrijfsresultaat	61	-135
Financiële baten en lasten	118	-32
Resultaat	179	-167