Lokaal
geproduceerd voedsel wordt in de directe omgeving geteeld, geoogst en verkocht.
Regionale landbouw kan bijdragen aan de kennis van de consument over voedsel, de regionale
economie en eerlijke prijzen voor de boer of teler.
Of lokale
producten duurzamer zijn is sterk afhankelijk van het type product en hoe het
is geproduceerd. Wát je eet heeft over het algemeen een grotere impact dan waar
het eten vandaan komt.
Wat is lokaal geproduceerd voedsel?
Lokaal
geproduceerd voedsel is voedsel dat in de directe omgeving wordt geteeld,
geoogst en verkocht. Streekproducten worden gemaakt uit de oogst van deze regionale
landbouw of worden gemaakt op een locatie in de regio. Vaak zijn de producten
gemaakt volgens een lokaal recept of op ambachtelijke wijze.
Lokaal
geproduceerd voedsel en streekproducten worden in de regio verkocht. Dat kan
bijvoorbeeld via een boerenmarkt, een (online) boerderijwinkel, een
tomatenautomaat bij de kas of een abonnementsysteem. De belangrijkste redenen
om producten bij de boer of teler te kopen zijn prijs, smaak en kwaliteit. Populaire
producten zijn groente, fruit, eieren, aardappelen, vlees en zuivel.
Het directe
contact tussen de boer of teler en de consument zorgt voor meer kennis over landbouw
en draagt bij aan een positief imago. Consumenten leren waar hun voedsel
vandaan komt en krijgen inzicht in het productieproces. Lokale verkoop bevordert
ook de regionale economie. Boeren en telers kunnen hun eigen eerlijke prijs
bepalen.
Keurmerken voor streekproducten
De Europese Commissie heeft een wet gemaakt voor lokale producten. Als producten aan de
criteria voldoen, kunnen ze een keurmerk krijgen. Er zijn 2 soorten keurmerken
voor regioproducten: Beschermde
Geografische Aanduiding en Beschermde Oorsprongsbenaming. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op de juiste uitvoering van de wet.
Wat betekent Beschermde Geografische Aanduiding?
Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) geeft aan dat ten minste één fase van de productie, verwerking of bereiding van een product plaatsvindt in een bepaald gebied. Hierbij is de bekendheid, kwaliteit of andere eigenschap van het product specifiek toe te schrijven aan dat bepaalde gebied. De eisen gaan minder ver dan bij de Beschermde Oorsprongsbenaming.
Welke producten hebben een Beschermde Geografische Aanduiding?
Een voorbeeld van een Nederlands product met een Beschermde Geografische Aanduiding is de Westlandse druif. Alleen druiven die in het Westland zijn geteeld mogen deze naam dragen. Dit is een officieel beschermd product binnen de Europese Unie.
Ook Gouda Holland en Edam Holland zijn beschermd met een Beschermde Geografische Aanduiding. Deze kazen moeten in Nederland zijn gemaakt van koemelk dat in Nederland is verkregen. Ook moeten de kazen gerijpt worden in Nederlandse rijpingskamers. De benamingen Gouda en Edam zonder de toevoeging van Holland zijn niet beschermd als Beschermde Geografische Aanduiding. Deze kazen mogen ook in andere landen geproduceerd worden.
Bekende voorbeelden van producten uit Europa met een Beschermde Geografische Aanduiding zijn Deense Danablu, Ardenner Ham en Scharzwalder Schinken
Meer informatie
sluiten
Wat betekent Beschermde Oorsprongsbenaming?
Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) geeft aan dat de productie, bereiding en verwerking van een product plaatsvindt binnen een bepaald gebied. Dit moet gebeuren volgens een erkende en gecontroleerde werkwijze. De eisen gaan verder dan bij de Beschermde Geografische Aanduiding.
Welke producten hebben een Beschermde Oorsprongsbenaming?
In totaal zijn meer dan 1.500 producten in Europa beschermd vanwege hun oorsprong, samenstelling of traditionele productiemethode. Vooral in Frankrijk en Italië zijn er veel producten met een Beschermde Oorsprongsbenaming, zoals kazen en vleesproducten.
Voorbeelden van buitenlandse producten met een Beschermde Oorsprongsbenaming zijn:
- Parmaham uit de regio rond Parma
- Fetakaas uit Griekenland
- Kip en hoen uit de Spaanse regio Prat
- Gevogelte uit de Franse regio’s Loué en Bresse
Voorbeelden van Nederlandse producten met een Beschermde Oorsprongsbenaming zijn:
- Noord-Hollandse Gouda
- Noord-Hollandse Edammer
- Boeren Leidse kaas met sleutels
- Kanterkaas, Kanternagelkaas, Kanterkomijnekaas
- Opperdoezer Ronde
Meer informatie
sluiten
Zijn lokale producten gezonder?
Het is niet
aangetoond dat lokale producten een andere samenstelling of voedingswaarde
hebben dan producten van verder weg.
Is lokaal geproduceerd voedsel veiliger?
Dezelfde veiligheidsaspecten gelden als voor
stadslandbouw.
Betekent lokaal geproduceerd dat een product duurzamer is?
Lokaal
geproduceerd voedsel is niet per definitie milieuvriendelijker dan voedsel
afkomstig van andere plaatsen. Voor lokale producten is minder transport nodig
en dat scheelt broeikasgassen. Maar hoe duurzaam een product is, hangt niet
alleen af van het vervoer. Sterker nog: transport is verantwoordelijk voor een
relatief klein aandeel van de milieu-impact van ons voedsel.
Het soort
product en de manier waarop het is geproduceerd hebben een veel grotere impact
op het milieu. Zo hebben dierlijke producten zoals vlees en zuivel een veel
grotere milieu-impact dan plantaardige producten zoals groente, fruit en brood.
En teelt in een verwarmde kas kost veel meer energie dan teelt in onverwarmde
kas of volle grond. Om die reden is het soms klimaatvriendelijker om fruit eten
dat per boot is overgekomen uit Zuid-Amerika dan fruit uit een verwarmde kas
van de teler in de buurt.
Lees meer over de impact van ons eten op het milieu en hoe je duurzame keuzes maakt.