Zoutgehalte in producten moet sneller dalen

Het zoutgehalte in levensmiddelen is de afgelopen 6 jaar met 11% gedaald. Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Er zijn nog wel grote verschillen tussen de producten. In bijvoorbeeld kaas, (groente)conserven en brood is het zoutgehalte gedaald, in sauzen zit juist meer zout. Om het makkelijker te maken om niet meer dan 6 gram zout per dag binnen te krijgen, moet er nog veel gebeuren.

Als je te veel zout binnenkrijgt, wordt je bloeddruk hoger. Dit kan leiden tot hart- en vaatziekten, en nierziekten. Voor volwassenen geldt het advies om niet meer dan 6 gram zout per dag binnen te krijgen. Meer dan 80% van de Nederlandse bevolking krijgt meer dan deze 6 gram zout binnen. De helft van de volwassen vrouwen eet 7,5 gram zout per dag of meer, de helft van de mannen 9,9 gram of meer.

Afspraak minder zout en verzadigd vet

80% van het zout dat consumenten binnenkrijgen zit al in producten, 20% wordt toegevoegd bij het koken of aan tafel. Brancheorganisaties van de voedingsmiddelenindustrie, retail, horeca en catering hebben daarom met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de afspraak gemaakt om de hoeveelheid zout in producten te verlagen.

Doel van het Akkoord is dat het per 2020 voor de consument makkelijker is om maximaal 6 gram zout per dag binnen te krijgen. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over het verlagen van het verzadigd vet. Hier is het doel dat het makkelijker wordt om niet meer dan 10% van de dagelijks benodigde calorieën uit verzadigd vet binnen te krijgen. De NVWA onderzoekt jaarlijks of de gehaltes in producten inderdaad omlaag gaan.

Snellere daling nodig

Het Voedingscentrum vindt het positief dat het zoutgehalte in veel voedingsmiddelen daalt. “Het is wel zaak dat deze daling zich doorzet bij alle voedingsmiddelen. En vooral dat de daling sneller verloopt dan nu het geval is”, zegt Postma-Smeets. Om vanuit huidige de zoutinname te komen tot de maximale inname van 6 gram zout per dag, zal een daling van ongeveer 30% nodig zijn.

Grote verschillen

De afgelopen jaren hebben fabrikanten al stappen gezet om het zoutgehalte in hun producten te verlagen. Gemiddeld was er een daling in het zoutgehalte van producten te zien van 11%. De sterkste dalingen waren te zien in de productgroepen kaas (-27%), (groente)conserven (-34%), brood (-16%) en kant-en-klaarmaaltijden (-24%). Expert Voeding en Gezondheid Astrid Postma-Smeets: “Voor deze groepen zijn blijkbaar effectieve afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld door voor (bijna) alle producten binnen de productgroep afspraken te maken, of door hogere reductiedoelen te stellen.”

Waarbij dit duidelijk niet het geval is, zijn de sauzen. Voor de hele groep sauzen werd een stijging van het zoutgehalte gesignaleerd van 6% en in curry was dit zelfs 28%. Verder zijn er in het algemeen nog steeds grote verschillen in het zoutgehalte te zien tussen de verschillende merken. Daarnaast zijn er voor meerdere productgroepen nog geen reductie-afspraken gemaakt. 

Binnen normen met Schijf van Vijf

Wanneer je eet volgens de Schijf van Vijf, blijf je wel onder de 6 gram zout per dag. “De meeste producten die veel zout bevatten, zoals sauzen, snacks, vleeswaren en kant-en-klaarmaaltijden, staan namelijk niet in de Schijf van Vijf. Bovendien is het zoutgehalte bij veel producten die wel in de Schijf van Vijf staan, zoals brood, peulvruchtenconserven en kaas, het sterkst gedaald in de afgelopen jaren”, aldus Postma-Smeets.

Doe-het-zelftips om minder zout te eten

• Kijk op het etiket en vergelijk producten met elkaar. Dat maakt het makkelijker om het minst zoute product te kiezen.
• Eet producten die veel zout bevatten, zoals sauzen, snacks en kant-en-klaarmaaltijden, niet te vaak. En als je het doet, neem een kleine portie.
• Vul het eetdagboek  Mijn Eetmeter in en bekijk hoeveel zout je per dag binnenkrijgt. Je kunt de Eetmeter ook zo instellen dat bij het invullen het zout al wordt opgeteld.
• Houd je van koken? Door kruiden toe te voegen aan je eigengemaakte soep of saus in plaats van zout, behoud je smaak maar ben je gezonder bezig. Laat je inspireren door kruidentabel. Of probeer eens je eigen broodbeleg te maken zonder zout, zoals pindakaas of hummus.
• Meer tips vind je ook in het boek Lekker eten met minder zout.