Doe eens wild

Nederlanders zijn - bewust of onbewust - gewend om wild te eten. Althans, wilde vis staat regelmatig op het menu: haring en makreel bijvoorbeeld. Met het andere scala aan wilde dieren zijn we wat minder vertrouwd: alleen met kerst of bij uitzondering willen ze nog wel eens op het bord verschijnen. En daar is best wat voor te zeggen. Toch zijn er zeker drie argumenten die pleiten voor het af en toe eten van wild.

Het eerste is: er is genoeg en van sommige soorten zelfs te veel. Wild zwijn komt van jagers die in bepaalde perioden op de Veluwe mogen jagen om overlast tegen te gaan. Jaarlijks worden in Nederland zo’n 4.000 tot 6.000 zwijnen geschoten. Verder is er flink aanbod van reeën en wilde eenden.

Maar het duidelijkste voorbeeld is wel de gans, waarvan er te veel in Nederland zijn. De eetlust van een half miljoen ganzen die zich tegoed doen aan gras, wintertarwe en andere gewassen veroorzaakt grote schade in de landbouw, heeft het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) onderzocht. De grauwe gans en de brandgans mogen ver- of bejaagd worden. Als je deze bron van hoogwaardig vlees onbenut laat, verspil je het in feite.

Het tweede argument is dat de milieubelasting van wilde varianten doorgaans lager is dan die van de gedomesticeerde soorten. Er zijn immers geen stallen, veevoer, landbouwmachines of medicijnen nodig. Al het echte ‘wild’ uit Nederland of aangrenzende landen heeft ongeveer dezelfde klimaatbelasting als varkensvlees. Bedenk daarbij dat ze die klimaatbelasting ook hebben als ze niet gegeten worden (de zogenaamde achtergrondbelasting).

Het derde argument betreft dierenwelzijn. Wilde dieren hebben alle ruimte en mogelijkheden gehad om natuurlijk gedrag te vertonen en te scharrelen. Ze hebben niet te maken gehad met ingrepen of scheiden van moederdieren en nakomelingen. Alleen over hun levenseinde is wel wat te doen. De discussie rond de jacht heeft sterke voor- en tegenstanders. Maar bij wilde vis hoor je die argumenten niet, hoewel ze daar ook voor gelden.

Mocht je tegen de jacht zijn, dan is er ook nog een  tussenvorm beschikbaar onder de noemer ‘natuurvlees’. Dat is vlees van grote grazers, zoals heckrunderen of Schotse hooglanders, die in natuurgebieden uitgezet zijn voor natuurbeheer. Grote grazers worden op dezelfde wijze geslacht als koeien. Vlees voor de echte natuurliefhebber!

Bij mijn pleidooi om deze kerst eens een keer echt wild te doen, hoort een kanttekening: het moet wel gaan om ‘echt’ wild. Want er is ook veel aanbod van kalkoen, konijn, eend en hert dat uit de vleesindustrie komt. En dat heeft de drie genoemde voordelen zeker niet. En net als bij vis geldt hier ook dat we niet zo ver moeten doorschieten dat er overbevist of -bejaagd wordt. Maar wilde ganzen zijn er voorlopig nog genoeg.

Corné van Dooren, expert Duurzaam Eten