Omschrijving
FoodFirst Network is een website voor gezonde leefstijl. Het is mede opgezet door Voeding Leeft en Arts en Voeding. Op hun website neemt voeding met recepten en dag- en weekmenu’s een belangrijke plaats in.
Uitgangspunten
Voor gezonde voeding heeft FoodFirst Network 8 uitgangspunten.
1. Vers en onbewerkt, met een hoofdrol voor plantaardige producten
2. Bij de recepten wordt uitgegaan van de Richtlijnen goede voeding van de Gezondheidsraad
3. Het eten moet lekker zijn
4. Veel groente
5. Niet bang voor vet: keuze voor vetten die puur natuur zijn
6. Niet nodig om calorieën te tellen
7. Drie maaltijden per dag: geen tussendoortjes nodig
8. Eten wat je wilt volgens de 80/20 regel. Als je voor 80% volgens de richtlijnen van het FoodFirst Network eet, kun je ongeveer 20% minder gezonde dingen eten.
Vers en onbewerkt, met een hoofdrol voor plantaardige producten
De dagmenu’s bestaan uit een ontbijt, een lunch en een avondmaaltijd. De recepten bevatten veel groente. Peulvruchten en noten zijn volop in de recepten opgenomen. De hoofdrol is op deze manier voor plantaardige producten, maar recepten bevatten weinig volkorengranen. Er is verder een belangrijke rol voor dierlijke producten: de recepten bevatten vaak vis, vlees en volle zuivel, met name kaas.
Richtlijnen goede voeding
De recepten van dagmenu’s zijn bekeken en berekend en voldoen aan een aantal aspecten van de Richtlijnen goede voeding van de Gezondheidsraad. Op andere punten wijken ze af. Een overzicht:
Een aantal aspecten van de voeding die FoodFirst Network aanraadt zijn dus in lijn met de Richtlijnen goede voeding van de Gezondheidsraad, namelijk veel groenten, fruit, peulvruchten en ongezouten noten.
Voor volkoren graanproducten en smeer- en bereidingsvetten zijn de adviezen niet in lijn met de Gezondheidsraad. Een wetenschappelijke onderbouwing voor het afwijken van aanbevelingen van de Gezondheidsraad ontbreekt
Veel groente
Het advies is om minimaal 400 gram groente per dag te eten. De dagmenu’s zitten dan ook boordevol groente.
Niet bang voor vet
De menu’s leveren veel vetten en eiwitten en maar weinig koolhydraten. De Gezondheidsraad adviseert een voeding waarvan de calorieën voor 20-40% van vet afkomstig zijn, 10-25% van eiwit en de rest (40-70%) van koolhydraten. De hoeveelheid vet in de voeding is bij sommige menu’s veel meer dan 40% van de energie, soms komt bijna 60% van de energie van vetten.
De Gezondheidsraad adviseert daarbij om niet meer dan 10% van de calorieën die je eet van verzadigd vet afkomstig te laten zijn. FoodFirst geeft aan dat het niet nodig is om op verzadigd vet te letten. De menu’s bevatten dan ook meer dan 10% van de calorieën aan verzadigd vet. Wereldwijd wordt aanbevolen om zo min mogelijk verzadigd vet te eten, omdat verzadigd vet het LDL-cholesterol verhoogt en daarmee de kans op hart- en vaatziekten ook verhoogt.
Ook hier geldt dat een wetenschappelijke onderbouwing voor het afwijken van aanbevelingen van de Gezondheidsraad ontbreekt.
Niet nodig om calorieën te tellen
Er staan geen voedingswaarden bij de recepten. Er is dus geen inzicht in hoeveel calorieën en voedingsstoffen de recepten leveren. Als je zonder menu’s zelf aan de slag wilt, dan heb je als handvatten om minimaal 400 gram groenten en 2 stuks fruit te eten, en de adviezen over productkeuzes zoals volle zuivel nemen, niet veel volkoren graanproducten en welke soorten vet je moet gebruiken. Adviezen over hoeveel je ongeveer moet gebruiken van deze producten ontbreken. FoodFirst raadt aan om net zo veel te eten tot je vol zit.
Geen tussendoortjes
FoodFirst geeft aan dat 3 maaltijden per dag voldoende zijn en je geen tussendoortjes nodig hebt. De dagmenu’s leveren ongeveer 1400-1700 kcal per dag. Een gemiddelde vrouw heeft per dag ongeveer 2.000 kcal nodig en een man 2.500. Dat betekent dat de meeste mensen zullen afvallen als je geen tussendoortjes neemt naast de dagmenu’s.
Duurzaamheid
De site geeft geen informatie over de prijs en duurzaamheid van de aanbevolen voeding.
Omdat er geen maximum aan de hoeveelheid (rood) vlees is gegeven, kan dit leiden tot een hoge milieudruk bij het volgen van de FirstFood-richtlijnen. Hoewel er in de menu’s maar circa 2 keer per week rood vlees is opgenomen. Het frequent vis eten, zonder een specifieke aanbeveling van duurzaam beheerde of gekweekte soorten, is niet duurzaam. Het advies van 1 keer per week vis eten is namelijk mede ingegeven om overbevissing te voorkomen.
Speciale doelgroepen
Naast informatie voor gezonde mensen, kun je op dit platform ook in je profiel aangeven of je diabetes type 1 of 2, hoge bloedruk of een allergie hebt en of je wilt afvallen. De informatie die je krijgt is afhankelijk van je profiel. Heb je diabetes type 2, dan bevatten de recepten geen brood, pasta, rijst en aardappelen en krijg je geen recepten zoals taart te zien en wordt alcohol ontraden. De adviezen van FoodFirst wijken op een aantal punten af van de Voedingsrichtlijn voor diabetes type 1 en 2 van de Nederlandse Diabetes Federatie (NDF).
In de NDF Voedingsrichtlijn voor diabetes worden volkoren graanproducten aangeraden als onderdeel van voeding bij diabetes. Ook raden ze het gebruik van zachte margarine, halvarine en plantaardige olie aan in plaats van roomboter of kokosvet. Bovendien wordt mensen met diabetes type 2 en overgewicht of obesitas aangeraden om de totale hoeveelheid vet te beperken. Ruim 80% van de mensen met diabetes type 2 heeft overgewicht.
FoodFirst raadt mensen met diabetes type 1 of 2, een hoge bloedruk en mensen die medicijnen gebruiken aan om met hun arts te overleggen voordat ze beginnen met FoodFirst.
Gezondheidseffecten
Positieve gezondheidseffecten
De voeding van FoodFirst bevat veel groente, fruit, peulvruchten, noten en vis. Deze producten zijn goed voor de gezondheid. Bijvoorbeeld:
• Groente en fruit verlaagt het risico op hartziekten en beroerte.
• Peulvruchten verlagen het LDL-cholesterol gehalte van het bloed.
• Noten verkleinen het risico op hartziekten.
• Vis verlaagt de kans op sterfte aan hartziekten.
Gemiste gezondheidswinst
Er zijn ook een aantal uitgangspunten waarbij gezondheidswinst wordt gemist. Kokosvet en roomboter bevatten veel verzadigd vet. Het vervangen van deze producten door zachte margarines en plantaardige oliën verlaagt de kans op hartziekten.
De FoodFirst recepten bevatten verder weinig volkoren graanproducten. Het eten van volkorenproducten verlaagt de kans op hartziekten. Door minder dan 90 gram bruin brood, volkorenbrood of andere volkorenproducten te eten wordt deze gezondheidswinst gemist.
De FoodFirst recepten bevatten meer verzadigd vet dan aanbevolen. Dit verhoogt het LDL-cholesterol gehalte van het bloed en daarmee de kans op hart- en vaatziekten.
Omdat de aanbevolen hoeveelheden voor de meeste productgroepen missen, bestaat de kans dat je minder vitamines en mineralen binnenkrijgt dan aanbevolen. Als je weinig brood eet, geldt dat ieder geval voor jodium.