Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
Menu
Zoek
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z
Encyclopedie A-Z

Wet- en regelgeving voedsel

Om de veiligheid van voedsel te bewaken zijn er allerlei wetten en regels opgesteld. De Nederlandse regels zijn vastgelegd in de Warenwet. De laatste jaren geldt in Nederland steeds meer Europese wetgeving.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit controleert of bedrijven zich aan de wetten houden, en ziet er zo op toe dat het eten veilig is. 

Omschrijving

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet erop toe dat het eten veilig is. Daarvoor zijn wetten en regels opgesteld. Een overzicht van de belangrijkste wet- en regelgeving op het gebied van voedselveiligheid staat op de website van de NVWA

Warenwet 

Voor de voedselveiligheid zijn de Nederlandse regels vastgelegd in de Warenwet. In de Warenwet staat dat een product de gezondheid en veiligheid van consumenten niet in gevaar mag brengen. Veel regels uit de Warenwet zijn afgeleid van Europese richtlijnen en wetten.  

Europese wetgeving 

De laatste jaren geldt in Nederland steeds meer de Europese wetgeving. Europese wetten zoals de Algemene levensmiddelen verordening worden doorgevoerd in Nederlandse wetgeving. 

Europese wetgeving geldt ook bij de invoer van dieren en dierlijke producten. Soms hanteert de EU strengere normen voor voedselveiligheid dan de normen die wereldwijd zijn vastgesteld. Zo verbiedt de EU het gebruik van  hormonen uit voorzorg, vanwege mogelijke gezondheidsrisico's. In andere landen, bijvoorbeeld de Verenigde Staten, mogen bepaalde hormonen wel gebruikt worden. 

Voldoen aan wettelijke eisen 

Bedrijven moeten voldoen aan de wettelijke eisen voor voedselveiligheid. Producenten moeten producten en dieren registreren zodat alles traceerbaar is. Traceerbaar wil zeggen dat het duidelijk moet zijn waar een producent zijn product vandaan heeft en aan wie hij het afgeleverd. 

Partijen in het hele productieproces werken met elkaar samen aan voedselveiligheid. Bijvoorbeeld door een garantiesysteem op te zetten. In een garantiesysteem garanderen partijen elkaar dat ze aan de wettelijke eisen voldoen. Verder regelen partijen dat het productieproces transparanter, oftewel opener en toegankelijker, is voor de consument. Particuliere instellingen controleren hierbij het productieproces. 

Bovenwettelijke regels

Producenten kunnen naast de wet ook zelf regels maken voor de productie of de kwaliteit van een product. Dit worden bovenwettelijke regels genoemd. Dat kunnen zij zelf doen of met hun branche. Meestal eisen supermarkten bijvoorbeeld van hun afnemers dat ze aan specifieke eisen voldoen en extra kwaliteitssystemen gebruiken. Een voorbeeld daarvan is GlobalGAP, een gedetailleerd pakket aan eisen die de detailhandel stelt aan fabrikanten van landbouwproducten.  

Ook zet een groot aantal organisaties zich in voor producten die zijn geproduceerd op een manier waarbij rekening is gehouden met dierenwelzijn, milieu, fair trade of mensenrechten. 

Keurmerken 

Als het product voldoet aan opgestelde voorwaarden en regels naast de wetten krijgt het soms een keurmerk op de verpakking. De koper kan dan in één oogopslag zien dat het bijvoorbeeld om een biologisch product gaat. Sommige keurmerken geven alleen aan dan dat een product voldoet aan de wettelijke voorschriften. 

In een aantal gevallen zijn er producten met verdergaande milieu- en/of kwaliteitscriteria die geen keurmerk hebben.

Controle en toezicht 

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of bedrijven zich aan de wetten houden. 

Klantcontactcentrum

Als een product niet in orde is of als voedsel uit de winkel, snackbar of restaurant de oorzaak is van een voedselinfectie, kunnen mensen dat melden bij de Klantcontactcentrum van de NVWA op het nummer 0900–0388 (lokaal tarief) of door een melding te doen via de website. Ook andere overtredingen van de Warenwet kun je melden bij de NVWA.