Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
sluit
Menu
Zoek
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z
Encyclopedie A-Z

Koper

Koper is een spoorelement. Het is betrokken bij de vorming van bindweefsel en botten. Koper zorgt ook voor de vorming van pigment van het haar en een goede werking van het afweersysteem. 

Koper zit in groente, fruit, vlees, brood en andere graanproducten, en cacaoproducten.

Verschijnselen van kopertekort zijn in Nederland nauwelijks bekend. De kans is klein dat je via eten te veel koper binnenkrijgt. Alleen mensen met de zeldzame ziekte van Wilson hebben te veel koper in hun lichaam.

Wat is koper?

Koper is een spoorelement. Een spoorelement is een mineraal waarvan het lichaam maar erg weinig nodig heeft.

Waar zit koper in?

Koper komt voor in groente, fruit, vlees, volkoren graanproducten en brood, en cacaoproducten. 

Waarvoor heb je koper nodig?

Koper heeft verschillende functies in het lichaam:

  • Koper is nodig bij het vormen van bindweefsel en botten.
  • Koper zorgt voor de vorming van pigment van het haar.
  • Koper draagt bij aan een goede werking van het afweersysteem en de bloedstolling.
  • Koper is betrokken bij de overdracht van zuurstof (oxidatiereacties).

Hoeveel koper heb je per dag nodig?

Om gezond te blijven is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) van koper voor volwassenen 0,9 milligram. Voor zwangere vrouwen en kinderen zijn deze hoeveelheden anders. In onderstaande tabel zie je de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van koper voor verschillende groepen.

Categorie/leeftijd Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid koper
(milligram per dag)
6-11 maanden 0,3
12-23 maanden 0,3
2-5 jaar 0,4
6-9 jaar 0,5
10-13 jaar 0,7
14-17 jaar 0,9
18 jaar en ouder 0,9
Zwangere vrouwen 1,0
Vrouwen die borstvoeding geven 1,3

Bronnen:

- Volwassenen vanaf 18 jaar: Gezondheidsraad 2018
- Zwangere vrouwen: Gezondheidsraad 2021
- Overige leeftijden en vrouwen die borstvoeding geven: Gezondheidsraad 2014

Als je gezond en gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf krijg je voldoende koper binnen. Vul de Schijf van Vijf voor jou in voor een advies op maat.

Wat zijn de gevolgen van een tekort aan koper?

In Nederland zijn er geen aanwijzingen dat er kopertekorten voorkomen. Een ernstig tekort aan koper leidt tot bloedarmoede, een lichtere huid en botontkalking. Als je meer ijzer, zink en vitamine C binnenkrijgt dan er in de normale voeding aanwezig is, neemt het lichaam minder goed koper op.

Wat zijn de gevolgen van te veel koper?

De kans is klein dat je via eten te veel koper binnenkrijgt. Extreem veel koper in het lichaam kan leiden tot geïrriteerde darm- en slijmvliezen. Daar kan je misselijk van worden, van gaan braken of diarree van krijgen.

Mensen met de ziekte van Wilson hebben last van een teveel aan koper. De ziekte van Wilson is een zeldzame stofwisselingsziekte. Het lichaam kan het teveel aan koper niet goed verwerken. Daardoor hoopt het zich op in het bloed. Deze mensen moeten met een diëtist overleggen over een koperbeperkt dieet.   

Aanvaardbare bovengrens

Voor een veilige inname van koper zijn door de  Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) een aanvaardbare bovengrens voor koper vastgesteld. In onderstaande tabel zie je de aanvaardbare bovengrens van koper voor verschillende leeftijden.

Leeftijd Aanvaardbare bovengrens koper (milligram per dag)
1-3 jaar 1
4-6 jaar 2
7-10 jaar 3
11-17 jaar 4
18 jaar en ouder 5